نوآوری چشمپزشکان ایرانی در درمان بیماران دچار بیحسی برگشتناپذیر قرنیه
برای نخستینبار در ایران، پیوند کمتهاجمی غیرمستقیم عصب حسی قرنیه با موفقیت توسط تیم پژوهشی مرکز تحقیقات چشمپزشکی ترجمانی دانشگاه علوم پزشکی تهران و در بیمارستان فارابی انجام شد. این دستاورد علمی که به سرپرستی استاد دکتر سیدفرزاد محمدی اجرا و در سال ۱۴۰۴ به پایان رسیده است، گامی مؤثر در جهت درمان بیماران مبتلا به بیحسی برگشتناپذیر قرنیه و ارتقای خدمات فوقتخصصی چشمپزشکی کشور بهشمار میرود.
به گزارش روابط عمومی معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی تهران، طرح پژوهشی با عنوان «پیوند کمتهاجمی غیرمستقیم عصب حسی قرنیه در ایران» توسط استاد دکتر سیدفرزاد محمدی، استاد تمام پژوهشی مرکز تحقیقات چشمپزشکی ترجمانی و استاد وابسته بخش قرنیه بیمارستان فارابی، اجرا و در سال ۱۴۰۴ خاتمه یافته است.
این پژوهش در پاسخ به یکی از چالشهای دیرینه حوزه چشمپزشکی، یعنی درمان بیماران مبتلا به بیحسی برگشتناپذیر قرنیه، انجام شده و توانسته است روش نوینی از پیوند عصب محیطی را با موفقیت در کشور پیادهسازی کند. به گفته دکتر محمدی، در این جراحی نوآورانه، عصب حسی قرنیهای که در اثر عوامل مادرزادی، ضربه یا تومورهای مغزی دچار آسیب شده بود، از طریق پیوند غیرمستقیم احیا شد.
وی درباره نتایج این مطالعه گفت:«جراحی با موفقیت انجام شد و پیگیریهای طولانیمدت نشان داد که بازگشت تدریجی حس قرنیه در بیماران مشاهده میشود. این یافتهها نویدبخش امکان درمان بیماران پیشتر غیرقابل درمان است و نتایج آن در سطح حرفهای و علمی نیز با سایر متخصصان به اشتراک گذاشته شده است تا آگاهی و ظرفیت ارجاع بیماران افزایش یابد.»
به گفته این استاد برجسته، این دستاورد علمی دو اثر عمده دارد:نخست آنکه برای نخستینبار در کشور امکان بازیابی حس قرنیه در بیماران با بیحسی مطلق فراهم شده است؛ دستاوردی که تا پیش از این تنها در مراکز معدودی در جهان انجام میشد. دوم آنکه مرکز فوقتخصصی قرنیه بیمارستان فارابی اکنون بهعنوان مرجع ملی و منطقهای در این حوزه شناخته میشود و توانسته است با بومیسازی دانش و فناوری، فاصله موجود با مراکز بینالمللی را به حداقل برساند.
دکتر محمدی افزود:«در ادامه مسیر، لازم است مطالعات در مقیاس گستردهتر و در سنین مختلف انجام شود تا بتوان نتایج درمانی را دقیقتر ارزیابی کرد. همچنین پیشنهاد میشود ابزارهای پیشرفتهتری مانند نوار مغزی (EEG) برای سنجش بازگشت حس قرنیه در مطالعات آینده مورد استفاده قرار گیرد.»
وی تأکید کرد: «در حال حاضر، مقاله علمی این پژوهش در مرحله نگارش و داوری قرار دارد و بازخورد همتایان علمی میتواند به بهبود فرآیندهای بالینی و پژوهشی کمک کند.»
دکتر محمدی با اشاره به جایگاه بینالمللی چشمپزشکی ایران افزود:«در گذشته تنها بخش محدودی از جراحیهای قرنیه در کشور انجام میشد، اما امروز بیش از ۹۸ درصد خدمات قرنیه در ایران قابل ارائه است. تنها معدودی از اعمال فوقپیشرفته مانند پیوند قرنیه مصنوعی (کراتوپروتز) هنوز بهصورت محدود انجام میشود. با این حال، دستیابی به تکنیک پیوند عصب حسی قرنیه گامی بزرگ در تکمیل سبد خدمات درمانی چشمپزشکی کشور محسوب میشود.»
به گفته وی، گام بعدی، ایجاد پورتال ملی ثبت بیماران واجد شرایط برای پیوند عصب قرنیه و توسعه این خدمت در قالب گردشگری سلامت از طریق دانشگاه علوم پزشکی تهران و بیمارستان فارابی است.
پژوهش یادشده نقطهعطفی در مسیر نوآوریهای بالینی و فناوریهای نوین در چشمپزشکی ایران محسوب میشود و امید است با تداوم حمایتهای پژوهشی و زیرساختی، زمینه برای ارائه خدمات پیشرفتهتر و بینالمللی در این حوزه فراهم شود.
علاقهمندان و پژوهشگران میتوانند برای تبادل نظر و همکاریهای علمی با استاد دکتر سیدفرزاد محمدی از طریق ایمیل sfmohamadi@tums.ac.ir یا شماره تلفن ۰۲۱-۵۵۴۱۶۱۳۴ تماس حاصل کنند.کد طرح: 90981
ارسال به دوستان